G 353

Seanuid na mBan; Sermons; Verse

19th cent. Paper. 18 × 11 cms. 312 pp. with scribal numbering [i-vi], 1-133, 144(recte 134)-316(recte 306). Main scribe: Pól Ó Longáin, 1821 (p. [i]). Mícheál Óg Ó Longáin wrote pp. 39-43, 280 (heading and st. 1 only, 285 (heading and q. 1 only), 305 i and the colophon on p. 194 stating that the preceding item was written by Peattair Ó Longáin. Initials are rubricated.

The following two entries were written by Rev. G.E. Cotter: `This book was purchased by me from Micl. Long of Carrignavar by whose son it was written adn who brought it to me when I was curate of White Church in 1821', inside front cover; `Copy / This book was written (or to speak more properly the original of it) by Dr. Danl. Coleman for the instruction and amusement of young James Cotter Esq. who died in Cork May 7th 1720 and to whom Dr. Coleman was tutor in the year 1697 in which year he compiled this work - also a sketch of the life of his father Sir James Mc Edmond Cotter, who served under King Charles 2d. and afterwards King James 2d. - also a few of the finest elegies that were composed for them both. Written now or transcribed by P. Longan for the use and amusement of Revd. Geo. E. Cotter. 1821', p. [ii].

Bound in full leather with `Seanuid na mBan' gilt-lettered on spine; `Cat 73', `30 pence' (?), `Séamus Ua Casaide / an céad lá de Mheitheamh 1911', inside front cover. Ó Casaide ms 20.

Page

[i] Title page: `Seannuid Na mBan / Iarna chéidsgríobhadh le Dochtúir Colmán, chuim usaide Sir Seamas mac Séamas mac Séamuis mic Eamoinn Mac Coitir. / isin mblíaghain d'aoís Chriost 1697 / Iarna sgríobhadh san chairt mbigsi chuim usáide Dhochtúir Coitir a cCaisleán an Mhaingnéarruig / le Pól Ó Longáin a cCorca 1821'.

[iii]-[v] Approbationes. P. vi blank.

1 `A sketch of the life of the Honourable [cancelled in pencil Sir in margin] James mc [inserted above in pencil] Edmond Mc [inserted above in pencil] Cotter, here laid down, as a rule for his son Sir [cancelled in pencil] James [Mr Cotter added in pencil] to follow. By Dr. Daniel Coleman. / Chum an ogáin uasail mo dheisgiobal ... an Réamhrádh ...' P. 17. `An réamhrádh chuim an leaghthóra.'

19 Seannuid Na mBan. Beg. Annsa mbliaghain 1697 do bhíodar annsa rioghacht so na hÉirionn dís ós cionn fithche do bhaintíghearnuídhe uaisle. Ends (p. 194) do chuir air an slighe ccóir ┐ air stáid na ngras ┐ na glóire siorruidhe Amen. `Fóircheann an .19. lá do Bhéiltine 1821. le Peattair Ó Longáin. air Curra Chiopáin, cois Laoi' (see introductory remarks).

195 `Searmóin bhreágh air an bpeaca marbhthach / Quasi a facie colubri fuge peccatum sé sin seachain an peaca amhuil do dhéanfá gnuis nathrach nimhe. Ecclesiast 21. cap. 1. verse.' Beg. Is mór an daille ┐ an díthcéille do shíol Ádhaimh ┐ Éabha go nglacuid an oiread sin cúruim. Ends (p. 223) an nídh noc iaruimsi dhíbhsi ┐ dam féin a nainim an Athar ... Spiorruid Naoimh Amen. `Finis.'

224 Sermon. `Honora patrem tuam ut sis longavus super terram. Exod. 20. 12. Tubhair onóir dod tathair ┐ dod mhathair chum go bhfaghadhfá sáoghal fada air an ttalamh annsa 20. ca. doExod. 12. verse.' Beg. A aithreacha ┐ a mháithreacha ná bíodh iongna oruibh ma labhruim ribh go dian. Ends (p. 248) an nídh iaruimsi dhibhsi agas dam féin a nainim an Athar ... Spioraid Naoimh. Amen. `Finis.'

249 `Marbhna Séamuis Mic Coitir annso.' Mór an creidhillsi ghéibhim do chéas me. 82 stt. numbered.

269 `Eamonn do bhFál cct. air bhás Shéamuis Mac Coitir.' Fochtuim ort an doilg leat a Rígh na ngrás. 17 stt.

274 `Piaras Mac Gearailt cct don fhear ceadna.' Níl taithnniomh san ngréin tá éiclips fola na deag. 6 stt.

276 `Uilliam Mac Cartean cct air bhás Sir [cancelled in pencil] Séamus Mic Coitir. 1720.' Mo dhanaid go fuin mo shile deor mo sgíos. 7 stt.

278 `Seagan Clárach Mac Domnaill cct air bhás Séamus Mac Coitir.' Do tolladh me tréam aegibhsi 's do goineadh me am nairit [sic]. 5 stt. + 1 (`ceangal').

280 `On the death of the Honourable Sir James Edmond Cotter: the Brigadier. By Mr. William Curtin.' Is och am chliabh sis diachair péinne. 14 stt. `Finis le Pól Ó Longain an .5. lá do Iúil, san mbliaghain d'aoís Chríost 1821' (P. 283). Followed (p. 284) by `The Epitaph'. Here lie interr'd the father and the son. 1 st.

285 `Cómhuirle mhaith sonn le Dómhnall Ó Colmáin do Sir [cancelled in pencil] Séamas Mac Coitir.' Do chómhuirle duit a mhic. 19 qq.

290 `An fear ceadna cct.' Air maidin duit a mhacáomh óig. 7 qq.

292 `Uilliam Ó hIcidhe cct.' A leinibh atá ttúis do shaoíghil. 7 qq. `Finis.'

294 `Dómhnall Ó Colmáin cct do Sir Séamas Mac Coitir.' Toghuibh chéile air taithne féin. 1 q.; Seachuin deareadh loinge bhias dá báthadh. 1 q.; Cáora cárthan cé dearg a dearthar. 1 q.; (p. 295) Acht abair go mbiaidh is ná bíodh. 1 q.; Mairg atá mar atáim. 1 q.; Cuma liom ní abruim é. 1 q.; Fan is beir an méadso leat. 1 q.; (p. 296) Ná tabhair do stór a ttaisge dod chlainn. 1 st.; Fhadugh tine fá shrúill. 1 q.; Tine dfadúgh air loch. 1 q.; Túisge thréigfeadh éisg an sruith. 1 q.; (p. 297) As na mná cé mór bhúr ndóith. 1 q.; Nách táobhuidh tanam re mnaoi. 1 q.; Dar an bpeannso atá gan ghléas. 1 q.; Annamh náomhthar neach gan chlú. 1 q.; (p. 298) Ce nách dáilean Rígh nimhe. 1 q.; Ós eigion dfear an oinicc. 1 q.; Líonna a nionnad an fholmhuighthe. 1 q.; An té riaradh le beagán. 1 q.; (p. 299) Mairfidh gach cnuas dá ccaithfear. 1 q.; Nách tréig choídhche an dáonnacht. 1 q.; A fhir nách gnáthach soilbhear. 1 q.; Do bhéarfaidh Áird Rígh nimhe. 1 q.; (p. 300) Gad slad brad ┐ goimh duine. 1 q.; Gibé thaisgios a fhuíghioll. 1 q.; Roinn do chuid air na bochtaibh. 1 q.; Dá ccongbhadh agat do mhaoin. 1 q.; (p. 301) Beag tharbhas an bheach dá míl. 1 q.; Air do chárdibh air do clainn. 1 q.; Dá bhféadta mar nách féad tú. 1 q.; Diomhaoine na toicha ad chí. 1 q.; (p. 302) An taoibhneas so gá ttaim do géarr. 1 q.; Is milis glórtha gacha fir. 1 q.; Gibé bhias gan aoinnídh. 1 q.; An ti braithtear a mboichtiocht. 1 q.; (p. 303) Gur measadh me air cách tú ag dul air ccul. 1 q.; Ná sgaip tar ceart a bhflaith na a ttigas. 1 q.; (p. 304) Ná bronn nídh go madh haránach 1 q.; Inneósad air bheith bronntach. 1 q.; Is fírleamh bhúr tturrasa. 1 q.; Rith tar chean a nabruim. 1 q.; (p. 305) Caithiomh gan bheith measardha. 1 q.; Daoine saidhbhre sanntacha. 1 q. Cf. Maynooth M 4, pp. 367-76.

305i `Seannfhocuil mhaithe annso.' Tair éis gach eoluis, radhairc is rachmuis. 1 st.; (p. 306) Ubhall ní thig air chárthan. 1 q.; Tuigthear air thoradh na ccrann. 1 q.; Ní fuil uaislíghas neach. 1 q.; Uasal mac an anuasuil. 1 q.; (p. 307) Do chím an chroime crom. 1 q.; Óg gach neach san aois óige. 1 q.; Beag nách táinig mo théarma. 1 q.; Lá dá ttáinig riamh roimhe. 1 q.; (p. 308) Gar dod tuaill cláoclódh a chuirp. 1 q.; Féach leat ón féach leat. 1 q.; Gorra an mhic a ttig an athair. 1 q.' Do thuit Pól do thuit Peadar fial. 1 q.; (p. 309) Turras Phádraig air an ccruaich. 1 q.; Muna bhfuil mo chreidiomh go cóir. 1 q.; An pápa sa ngabhann leis. 1 q.; Do gheall Dia dá dhearbhadh sin. 1 q.; (p. 310) Aoibhinn do lucht an eólais. 1 q.; Ní ghabhan aineólach dall. 1 q.; Rith Daill idir cheapuibh. 1 q.; Lán gaid do ghainimh trágha. 1 q.; (p. 311) Dlighid daoi tiuightheagasg. 1 q.; Is glic do réir an taeancudhe. 1 q.; Iomarca cainnte ag neach. 1 q.; Ní truimide an loch an lacha. 1 q.; (p. 312) Ná gaic gach nídh cídhtear dhuit. 1 q.; Braith aigne abair beagán. 1 q.; Ná cáin duine dar chúm Dia. 1 q.; Na hob sith is ná hadhain coga. 1 q.; (p. 313) Ná bí teann a ccríochuibh carrad. 1 q.; Dá mbeadh go bhfaghadh fear fíll. 1 q.; Is mór méilltear le luas beirte. 1 q.; Tógbhuidh má theagmhann libh. 1 q., (p. 314) As é is bás dáiríribh ann. 1 q.; Iomdha a niofrann air chionn chách. 1 q.; Gion go mbeadh ní beag an teidhm 1 q.; Do mhola Dé ná bí tuirseach. 1 q.; (p. 315) Ní glóire go gréin acht neamh. 1 q.; Ní holc aoinbheart go mo feall. 1 q.; Ní náire go haoidh tar lear. 1 q.; Ní martra go beith dall. 1 q.; (p. 316) Ní rogha go ríghe na cruinne. 1 q.; Ní séimh go beith oilte. 1 q.; Ni hanndúr neach go beith tur. 1 q.; Ní teasuígheacht go náire. 1 q. Cf. Maynooth M 4, pp. 376-83, 392-4.