G 363

Miscellaneous

18th cent. Paper. 16 × 9.5 cms. 258 pp. with modern pencil pagination + 9 cuttings from the [Cl]onmel Gaz[ette] (contemporary with manuscript) of similar dimensions as ms + 8 binder's leaves at end. Scribe: Ruisdeard Cais, `Tullachmhuine' [Co. Tipperary?], 1771-90. The recipes on pp. 22, 258, are probably in a different hand.

Bound in red half-leather with `Merlíno Maligno ┐c - Ruisdeard Cais d'athsgríobh 1771-90' gilt-lettered on spine; `Saturday / James (...) / March. 12th 1836' and `John Gorman P.P. / St. Canice / Kilkenny' on p. 102 (inverted); `Martin (O) Gorman' in Roman and Gaelic letters on pp. 240, 256. Pp. 31-2, 35-6, now fragmentary. Ó Casaide ms 30.

Page

1 `Seaghan Ó [Conaill ...].' Nuair smuintir (ar shaoithibh na hÉireann). 492 lines arranged mainly in four-line stanzas. `Arna sgriomha le Ruisdeárd Caise ann aois Chriost mile seacht cead aondeag ar thri fichiod', p. 21.

22 (i) A-ailim - U uir. (ii) Recipe to be `made up in a plaister'.

23 `Crichuibh deighneach an duine 1771.' Cuimhne a duine ar do crichuibh deighneach. 248 lines, several fragmentary at end.

33 Beatha St Marghread Naomhtha Anso Síos. Beg. Gein tuaithaibh [sic] saorcinealach alluinn ilbuach grabhtheach ... dar badh chomhanaim Marghread. Ends (p. 46) agus do chan siad na bríthraso go carthanach ceolbhínn ag molladh De agus St Marghread naomhtha. `Críoch leam sgriobhínn an dara la deag don míso December san mbliaghuin daois ar tTighearna míle seacht gcead agus aonbhliaghuin deag air thrí fithchiod Ruisdard Cais.'

47 `Eachtara Eamuinn do bhFall agus na mna do bhí da chuir amach ann.' Fograim díbhse a dhaoine an daoise Uilliam Ua Cartain. 68 lines. `Crioch air Agallmha Eamuinn do bhFall an tríua lá dhon míghso December san mbliaghuin daois ár tTíghearna míghle seacht ccead agus aonbhliaghuin deug air thrí fiochiod airna sgriobhe le Ruisdearb Cais', p. 49.

50 `Pas Ruisdeard Mic Garailt annso sios.' Beg. Do bhrigh go bhfuil agus go ttane an brasare beolcaoin agus an cleasaire cluightheach ... .i. Ruisdeard Rabach Mac Gearailt aig foghluim cleas ealuighean. Ends (p. 51) ag sior niucha an aois óg neamhlaidionach neamhbheasach `fan laimh is fan sealath an tochtmhodh la deag don miosa san mbliaghn [sic] daois an Tighearna mile seacht ccead agus aonbliaghuin dea[g] air thri fichiod.'

52 `An duine uasal bocht ag iare deirce.' Beg. A nonoir De agus Muire Mhathair go mbeanuighe Dia agus Muire agus Pattruig Riogh an Domhna dá cheann Chorcaighe agus mna na cceanaighthe dhuit. Ends (p. 56) a dís sin a bheith posda aige na cheile an toganach agus an ógbhean ceadhna. `Crioch leis an nduine uasail bocht.'

57 `Gilla an Amhran [sic] airna cuir a ndán le Donchadh Mac na Mara Anno Domni one thousand seven hundred and sixty an cearthamhadh la air fhithchead do December.' Do riarfuin dam chomharsa sgeol air aonrud. 266 lines written mainly as prose. `Airna sgriobhe le Ruisdeard Cais an tríua la don Ma[r]te 1778', p. 67.

68 `Laoi Chab an Dasain annso sios.' Lá dha ramuirna fianuibh Fail. 268 lines. `Airna sgriobha le Ruisdeaird Cais an cuigua lá deag don Abarain san mbliaghuin daois ár tTiaghuirna mile agus seacht mbliaghuina déag air thrí fiochiod', p. 78.

79 `Laoidh an Mna Moire nú Seilg Ghleanna an Smoil.' Oisín is binn liom do bheul. 336 lines. `Crioch le Laoi na Mná Moire an tochtua le dhon míghso July annsan mbliaghan do Ios[a] Criost mile seacht ccead ocht mbliaghana deag air thri fiochiod airna sgriobhe le Ruisdard Cais san mbliaghan raibhraite', p. 92.

93 `Seaghan Ó Tuama cct. don Mangaire Sugach.' Prose preface beg. Conte Luimínígh maraon le morchuard Eire go huile. Ag so gran gearatursach an Atir Seaghan Ó hEidhein ... an tras la dhon Abran 1779. Followed (p. 94) by Do bhrígh gur dhearbha saoi dho sh[a]gartaibh. Arranged in 19 four-line stt. `Crioch airna sgrioghbha le Ruisdeard Cais', p. 96.

97 `An Mangare Sugach cct. do Sheaghan ó Thuama an Ghrinn.' Prose preface beg. Conte Chorcaidhe le Semus do Barr[a] .i. sagart agus dochtuir san diadhacht ... Ag so faisneis Mhightil Ui Lonagain am lathirse an dara la dhon mioghso June ann aois Chriost 1779. Followed (p. 98) by Whereas datuig araor dom lathir. Arranged in 16½ four-line stt. `Crioch. Airna sgriobha le Ruisdeard Cais ó Thuillachmhuine an naoua la deag don miodhso an Abrain san mbliaghan daois Chriost mile seacht ccead nao mbliaghana deag air thrí fiochiod', p. 101. P. 102 blank except for names given with introductory remarks above.

103 `Comheaguilmha Phádruig agas Oisín.' A Oisin is fada do shuan. 252 qq. `Crioch. Airna sgriobhe le Ruisdeard Cais an tochtua la deag don miodhso November annsan mbliaghain daois ár tTiaghirna mile seacht ccead ocht mbliaghaina deag air thri fiothchiod', p. 144.

145 `Ag so tracht air Mheirlíno Mhaligno agus air an taisbeanadh do fuar se air phiante eagsamhla ithfrinn.' Beg. Do bhí fatach naon na chomhnuidhe a ríoghacht na Bohemia duine arighthe dar comhainm Meirlíno Maligno. Ends (p. 165) go bhfuair se bas beanuighte ag tabhart gloire dhon Aithir don Mhac agas don Spioraid Naomhta Amen. `1780. / Críoch. Airna sgríobha le Ruisdeard Cais o Tullachmhuina an dara la deag don mioghso December san mbliaghain daois an Tiagharna mile seacht ccead ┐ cheithre fiochaid.'

166 `Orrtha bheannaightha.' Beg. A Tiagharna romhilis Iosa Criost a Mhic De an tAthir a De na naingiol ... cuide liom an peacach bocht ┐ saor me ón uile uathlshás [sic]. Ends (p. 167) ionnas go ttaithnoinn leat fein ┐ red mhac morgrách an tAthair an Mac ┐ an Spriod Naomhtha Amen. `Air thuamba na Maidine Muire do frith an orrta so sgriobhtha ┐ ata deifacht aice gibe leaghfas no iompchoras í ... saoradh Dia o bhas oban é ... taisbainfadh Muire í fein trí huare rena bhais do.'

168 Ceisnimh Inghine Ghuil Atalocha Annso. Beg. Ardrígh uasal onoireach, ceilligh chartbhreathach ... ro ghaibh ceannas ┐ ardthiagharnas air dha chúige ... Múmhan darab comhainm Feidhlim mhac Criomhthuinn. Ends (p. 206) ┐ dfan Feidhlim a cCaisioll na riogh an feadh do mhar se. `Gurab e sin Ceisnimh Inghine Ghuil go nuige sin. Críoch. / Airna sgriobha le Ruisdeard Cais ansa mbliadhain daois Chriost mile ┐ seacht ccead x. mbliadhaina ┐ cheithre fiochiod an deachmhadh lá don Abrán le luas lamh ┐ ar drochghleas guidh orm a leaghthoir ar son De ┐ tanma fein.'

207 `Cuimhna do rineadh do chapull an Athar Niocolas Ó Domhnaill .i. fiorghearran fiordheas fiorshasta fiorimtheachtach fiordhonn dar bhainim Preabarre noch do cailleadh le nimhshuil drochdhuine mothugh mna ruadh urchoid cnuic no le goin sighbhradh bhuinninn.' Cidh fada me folamh gan chosdas gan bhuidheann air bun. 6 stt.

208 `An freagra ón Mangarre Sugach.' Is diolbh [sic] liom flatha gan flathas a gcrich Fodhla. 6 stt.

209 `An freagra ó Sheaghan Ua Thuama.' As casmhar docharach doilig me dearach dian. 6 stt. `Crioch. Airna sgriobha le Ruisdeard Cais.'

211 `An Síoguidhe Romhanach annso síos.' Innsigh [i]m fios is ní fios breuge é. 281 lines + 1 st. `Crioch. Airna sgriobha le Ruisdeard Cais an fiochuadh la dhon Abran annsan mbliadhan daois Chriost mile ┐ seacht ccead x mbliadhna ┐ cheithre fiochiod a leaghthoir iarr air Dhia trocare do dheanamh ormsa mar shuil go ndeanach se ort fein é', p. 224.

225 Prose preface beg. Contae Luimna ┐c leis an Athair Tomas Mac Cann ris a raidhtir Halifax Mac Cann ... Ag so faisneis an uasal .i. Uilliam Ua Niollan ... aois an Tighearna 1769. Followed (p. 227) by Whereas thaina anuigha [sic] dham lathir agus sin le diognas [sic]. 40 lines. `Tabhartha fam laimhse ┐ fam sheala an deithua la dhon Abran san mbliaghin do aois Chriost 1790. Crioch. Airna sgriobha le Ruisdeard Cais', p. 228.

229 `Faoisidin Phadraig Uí Chuillanan do lathar an diadhare diadha deaghshomplaig .i. an tAthair Seaghan Ó Duibhir.' A shagart gan chaim ataimse chughat ag triall. 66 lines. `Crioch. Airna sgriobha le Ruisdeard Cais.'

232 `An tAthair Uilliam Ua Hicidhe cct do Chiann Mac Mathuna oir badh chomhsgolaridhe iad agus badh é mhian dul san Eaglais, gidh eadh an tan thainig dhoibh dul san Eagluis do ghlac claon Ciann tre ghradh mna uaisle arighthe go raibh se na dhiaigh sin na chaptin ag Riogh Semus agus na ghuistis siothchana a cContae an Chlair ionnas go ndubhairt Uilliam an rann so 1684.' Gaibh a Chein go caomh mo thagas[g] uaimse. 14 stt. `Crioch. Airna sgriobha le Ruisdeard Cais 1790.'

235 Is siad na mna do chiap me do ghnaith. 2 lines. The remainder of page and pp. 236-57 blank.

258 Two recipes: (i) Ingredients only, purpose unspecified; (ii) to make a pickle for `corn [which] should remain from night till morning in this pickle before sowing, this prevents smut and the red worm'.