G 326

Devotional

19th cent. Paper. 11 × 9 cms. 432 pp. (scribal [i-xii], 1-396 [2 pages skipped following p. 141 and now numbered pp. 141 a, 141 b], 347 [recte 397]-357 [recte 407], continued to the end in modern pencil); three religious prints bound in with the manuscript. Scribe: Séumus ua Cultháin Ua Caoindealbháin [James Quinlivan, p. 378), `ó Fíodnach a nÁithsgéitinne a cContae Luimneach' (p. [ix]), 1846-7. Scribal signatures etc. are numerous throughout the manuscript. A later hand wrote a few lines in English on p. 141 and another hand wrote the recipe on p. 410.

Bound in rexine by the National Library, 1944. The following entries occur: `1868', `J. Begley P.P. Drom Collogher Co. Limk. Aug. 1919' p. [i]; `This Prayer Book was preserved in Drumcollogher by a member of the author's family / June 1921', p. [iii]. For record of accession see G 322 above.

This compilation consists of (a) a translation made by the scribe of most of The Path to Paradise: `being a choice manual of devout prayers. To which are added the Psalter of the Most Holy Name of Jesus, the Rosaries, Vespers, Hymns, and the manner of serving Mass. Kilkenny, printed by T. Shearman' [1825], supplemented by excerpts from `Leabhar Coróinneach' (p. 260, cf. also p. [xi]) by `Dochtúir ó Haragáin a Luimneach' being `an Introduction to the Celebrated Devotion of the Most Holy Rosary, to which is annexed, A method of saying it ... Corrected and Improved by the rev. J. Harrigan O.S.D. ... Limerick: Printed by George mcAuliff' [1802-1821]; (b) extracts from Parrthas an Anma and An Teagasg Criosdaidha (Ó Heódhasa) and (c) religious verse.

Page

[i-viii] blank except for entries on pp. i, iii, for which see introductory remarks.

[ix] `An Eis chuim Parathais. Iarna tharrang ó Shaicsbhéarla go teangain vhriochtthnuighte na nGaoigheal ré Séumus ua Cultháin Ua Caoindealbháin ó Fhíodnach a nÁithsgéitinne a cContae Luimneach san mbliaghain d'aois Chríost m.dccc.xlvi.' P. [x] blank.

[xi] `Chuim an léightheóra. / Bíodh a fhios agad a léightheóir ionamhuin, nách tré thaighse asam féin, ná tré mheas mhórdháileach ar m'eólas do bhreis ar chách go huile, do ghábhas orm an leabháran beag so dá ngoirthear Casán Pharathais, do tharrang nó d'aistriúghadh ó Shaicsbhéarla go liogar ghlémhaiseach ghlínneolgach na Gaodhailge. Acht do bhrígh nách bhfeacaidh me iad so dár bhrón Dia tiodhlaicíghe an ceannfhaolacht dóibh acht an firbheágan ag cuir aoinchomaoin tre'n nGaoidhilge ar a ccómhbhráithre ionsan ccreidiomh Caitiolaice, uime sin do thógas orm féin dá luíghead m'eólas a liogar cianársa na nGaodhal, mo shárchóngnamh do thábhairt chuim leabharlámha úrnnaighthe do bheith a ttengain mhínmhilis na hEirionn chuim maitheasa na pubaillígheachta, amhuil atá aig na huile chinígheacha a liogar a ttire féin. Uime sin suirim gach léightheoir ionmhuim deaghthuigsionach gan achmhúsán do thabhairt dam, tré'm chionntaibh ionn aon lochtuíghe do gheabhaid ionsa mbeagshaothar so. Ma táid lochtaíghe ar bith an[n], is tré neimhthuigsin nó seachmail céadfadh atáid an[n]. Et ata dóith agam rena bpríos-teagasg et réna ttruigmhéil dam lagthuigsint tréna ccarthanacht dhíadha ghrásamhail et fós lé íad do ghuidhe chuim Dé ar mo shon.'

1 `An Eis chuim Parathais. Iar mbeith ionna chádhla chuim Sácraimín ró ionádartha na hAltóra. agus, iarna iomadúghadh ré duanta díadha ainim ró Naomhtha Íosa: Paidrín Íosa, et Paidrín na Maíghidine ró Naomhtha Muire, maraon et an othfráil roimhe agus ionna dhiagh do réir Dochtúir Uí Aragain a Luimneach. Iarna tiomarga ó Sagsbhéarla go Gaoidhealg .i. Gaoidhilge re Seumus Ua Caoindhealbháin Aithsceitinn an 11 lá do mhi ceatain 1846.'

2 A table of Feasts and Fasts and Abstinences followed (p. 5) by a Testament of the Soul (`tiomana an Anama'). P. 8 Prayers for morning (`Úrnaithe na maidne'); p. 24 Acts of Faith, Hope and Charity (`Gnímh Creidimh, Dóthchas et Carthanacht'), p. 29 The Angelus Domini (`An tAingealus Domini'); p. 30 Prayers for night (`Urnnaighthe is ionnráidhte as toídhche dá ngoirthear úrnaighthe neoine'); p. 42 Universal prayer (`Urnaighthe cómhchoitchion'); p. 46 Litany of Jesus (`Liottain ár tTiarnna et ár Slánaightheoir Íosa Críost'); p. 53 Litany of our Lady of Loretto (`Liottáin Mhuire'); p. 58 Devout prayers (`Úrnnaighthe crábha'); p. 66 `Sgiathlúithreach na Maighidine Muire', followed (p. 69) by a stanza beg. A Mhaighdion Mhuire do rugadh don Ríoghacht ghlormhar. `Séumus Ua Caoindealbháin.' P. 70 `Réimhchseóladh na nGníomh' followed (p. 71) by `Na Gnímh'; p. 79 Prayers at Mass (`Úrnnaithe an Oithfrinn'); p. 114 Instructions for Confession (`Teagasg chuim Faoisidin'); p. 119 A Table of Sins (`Clár na bpeacádha'); p. 133 Prayers before and after receiving the Blessed Sacrament (`Urnnaighthe roimh Chomaoin', `Eidil iar Chomaoin'); p. 140 The Seven Penitential Psalms (`Seacht Salmacha na hAithríghe'); p. 157 Litany of the Saints (`Liottáin na Náomh'); p. 170 `Teagasg, maille re heidios, stiúrúghadh et úrnnaighthe donna héagcruaig' [only the Prayers for the Sick in the English version]. Ends (p. 177) with stanza Righ na naingiol fuair peannaid dá chéasa. `Séumus Ua Caoindealbáin.' Followed (p. 178) by the Litany for the Sick (`Liottáin na néagcruadhach'); p. 187 `Liottáin na Marbh' followed (p. 195) by `Úrnnaighthe na Marbh'; p. 201 The Psalter of Jesus (`Psaltar Íosa'); p. 219 The Rosary of Jesus (`Coróin Íosa'); p. 229 The Rosary of the B.V. (`Coróin Mhuire') with scribal colophons: (a) p. 236 `Iarna sgríobh ré Séumus Ua Caoindealbháin a nAithscéithinne an xx lá do Lúnasa 1846' (b) p. 260 `... amhail et mar thíonsgain Dochtúir Ó Haragáin ionna leabhar coróinneach a Luímneach. Iarna ttarang ó Shaicsbhéarla go Gaoidhilge re Séumus Ua Caoindealbháin a nAithsgeitinne an xxx lá do mhí Lúnasa san mb[l]iaghain d'aois Chríost m.dcccxlvi. 1846'. P. 269 `An mógh air ár coir cómhartha na croiche do deanamh .... Do réir Pharathas an Anama.' P. 271 Prayers of St. Bridget [of Sweden] (`Úrnaighthe Naoimh Bríghid'); p. 289 Meditations on Christ's Passion (`Mídheámhana ar Pháis ... Íosa Críost'). Ends (p. 299) with same stanza as on p. 69 above followed by scribal signature.

300 `Beannúghadh is ionnráidhte aig chríoch ar nuile oibre et ar nuile úrnnuighthe.' Beg. Mórdhacht mórdha ríogámhuil Dé dam beannúghadh. `Séumus Ua Caoindealbháin.'

301 `Fáilte Chuirp an Tiarnna.' Dia do bheatha a Ábhlainn áin. 3 qq. `Uim an abhar céanna.' Fáilte dhuit a rígh na naingeal. 6 qq.

302 `Duain uim Nodlaig.' Dia do bheatha a Mhic Muire. 6 qq. `Fuine.'

302i `Duan iar ccaitheam Comaoineach.' Creidim dhuit a Dhé neimhe. 10 qq.

303 `Suim bunúghasach An Teagaisg Críosta[i]ghe a ndán, do réir an Athar Bonabhentúra Ó Heóghusa d'Órd Naomh Próinnsias. / A[n] Chré.' Atáid trí doirse ar teach nDé. 21 qq. numbered 1-22 (skipping 20). P. 307 `An Phaidir .i. eidil an Tiarnna.' Dóthchas an ttarra dorras. 7 qq. numbered. `Biod mar sin.' P. 309 `An Beannchadh Muire.' Dia do bheathasa, a Mhuire. 3 qq. numbered. `Bíodh mar sin.' P. 309i `Deich naitheannta De.' Na hádhair bréigdhia ná íodhal. 2 qq. numbered. P. 310 `Aitheannta na hEaglaise, mar leanas.' Cuir a ccionn a ndúbhairt mé. 5 qq. numbered. P. 311 `Na seacht Sacraiminte.' Na seacht sácraiminte dhuit. 1 q. `Na trí subháilce diadha.' Adubhramuir roimhe so. 1 q. `Na cheithre subhailce cáirdionalta.' Ceathra tréighthe is díol grádha. 1 q. P. 312 `Seacht ttíodlaice an Spriod Naomhtha.' Seacht ttiodlaice an Spriod Naoimh. 1 q. `Seach noibre corpardha na Trócaire.' Seacht noibre na Trocaire. 2 qq. numbered. `Seacht noibre sp[r]iodálta na Trocaire.' Seacht noibre na Trócaire. 3 qq. numbered. P. 313 `Na ocht dronga beannaighthe.' Na hocht nd[r]onga beannaighthe. 5 qq. numbered. P. 314 `Na seacht ccínnpheaca marbhtha.' Díomas, saínt, is drúis má lé. 1 q. `Cheithre peaca bhíos aig sgréachaig air Dhia aig iarrad díoghaltais.' Na cheithre pheacadhsa bíd. 2 qq. P. 315 `Sé pheacadh a naghaidh an Spriod Naomhtha.' A nághuidh Spride Dé dil. 3 qq. numbered. `Na chúig chéadfa corpordha.' D'eagla an bháis do theacht ad thoigh. 1 q. P. 316 `Na cheithre críocha déighionacha.' Seachnaid na bpeacadh má áil. 1 q. `Críoch.'

316 `Úrnnaigh an Tiarnna.' `Ar nAthair' `Failte an Aingil', p. 317 `An Chré', `An Fhaoísidin gheinearálta'. `Bíodh mar sin.' P. 318 `Deich naitheannta De.' Creid a mhic a nDia go glan. 2 qq.

319 `Duain diadha ré Ua Dálaigh .i. Áongas na Diadhachta.' Foir a Mhic Muire mo ghuais. 11 qq.

320 `An fear céanna.' Fóir (ar) m'ángar a Dhé Bhí. 13 qq. `Crioch do sin.'

322 `Duain eile.' Truagh mar ta mo colan chriadh. 5 qq. `Fóircheann.'

323 `Cómhairle ré Colam Cille.' Mar adúbhairt Colam Cille cáigh. 5 qq. `Fuine.'

324 `Cómhairle mhaith.' Eistsi Oithfrionn an Dómhnaig go dil. 4 qq. `Fuine.'

325 `Fríthear an Litir Dhómhnaig mar leanas.' Beg. Don tséannracht. Roínn an bhlaighain maille ris 4mhad cuid. P. 326 `Riaghail an Uimhir Órdha.' Beg. Cuir aon ris an mbliaghain chínnte. `Séumus ua Cultháin Ua Caoindealbháin a nAitscéitinne an 12 lá do mí seacht m.dcccxlvi.'

327 A table of moveable feasts. `Clár Féastuíghe aistreteach na bliadhna ris an Litir Dhómhnaigh et an nUimhir Órdha.' Followed (p. 334) by `Chríoch do'n chlár san re Séumus ua Cultháin Ua Caoindealbháin a nÁithsgéitinne a cCónntae Luimneac an 13 lá do mí Lúnasa sam mbliaghain m.dccc.xlvi. Suirim an leightheoir do ghuídhe chuim Dé ar mo shon, tré'm saothar, maille rena tharrang ó Shaicsbhéarla go Gaoidilge.' Scribal signature also on p. 327 lower marg. with date `August the 12th 1846'.

335 `Laoi na mbuadh. Colam Cille cct.' Cómhnaigh a Chríost am chroídhe. 9 qq. `Fóirceann.'

336 `Fosgail reómham a Pheattair.' Fosgail reómhan a Pheattair. 5 qq. `Críoch.'

337 `Clár an leábhairsi.' List of contents up to p. 347 with page references. `Críoch ré Séumus Ua Caoi[n]dealbhain a nÁithsgéitinne an xvi lá do Lúnasa. m.dccc.xlvi. 1846' (p. 340).

341 `Rachad d'éisteacht Oithfrionn Dé.' Rachad d'éisteacht oithfrinn Dé. 11 qq. `Críoch.'

342 `Aig seo duain do leanas Rachad déisteacht oithfrionn Dé ré Donchadh Mór Ua Dála. Easbog Mhainistir na Búighille a cCónntae Roscomáin.' A naomhMhuire 'mháthair Dé. 15 qq. + 3 (`An Ceangal'). `Críoch.'

344 `Duain eile lé Donchadh Mór Ua Dála.' As áibhseach mo locht foraoir. 17 qq. + 1 st. (`An Cóimhcheangal'). `Críoch ré Séumus Ó Caoindealbháin a nAitsgeitinne an 18 la do Lun[a]sa 1846.' Followed (p. 345) by stanza A Mháighdion Mhuire do rugadh don Ríoghacht ghlórmhar (cf. pp. 69, 299 above). `séamus Ua Caoindealbháin.'

346 A úghdair chrainne na croise 'sa Rígh glórmhar. 5 stt. `biodh mar sin. Séumus Ua Caoindealbháin cct. Suirim an léiththeoir ionamhuin do guídhe chuim De, cuim manam do shaora ó pheaca. nídh 'táimse d'iara dosan et damhsa. Bíodh mar sin.'

347 `An Fhaoisidin.' Ní cheilim na bearta do charas a naois m'óige. 8 stt. `Críoch.'

348 `Urnaighthe deaghmholta re Dochtúir Lábhrás Mac Ruistiuird, is ionnráidhte riomh Phadrín Íosa.' Beg. Ó tusa an Mac et íomháigh an Athar uilechómhachtaig. Ends (p. 350) aoinDia ar feadh an uile shíorruígheacht. `Biodh mar sin.'

350 `Orrtha is íonnráidhte re línn dul san Teámpall.' Go mbeannuíghthear dhuit a Mhic an Athar neámhdha. 16 lines. `Bíodh mar sin. Fuine ris sin ré Seamus Ua Caoindealbháin a nÁithscéitinne an xii la don tochtmhádh mi san mbliain daois Chríost mdcc.xlvi.'

352 `Duain díadha.' Bí fun a Mhic Dé is air mo mhuin. 21 qq. `Críoch.' Déanam guidhe.' Followed (p. 356) by short prayer. `Bíodh mar sin.' Followed by stanza Beannacht ar anam an fharaire chruínnchnósaigh. `Séumus Ua Caoindealbháin cct. An xvi lá do tochtmhadh mhí san mbliadhain daois Chríost m.dccc.xlvi. a nÁithscéitinne.'

357 Don tsaoghal na tabhair grádh. 10 qq. `Críoch.'

359 `A mhacaomh a ghrádhas an saogal.' A mhacaomh a ghradhas an saoghal. 9 qq. `Crioch.'

360 Seacht ndealbha an Spriod Naoimh. 7 qq. `Crioch.'

362 Trí náimhide atá ar mo thígh. 4 qq. `Críoch.'

363 Scribal colophon: `Fuine ré Séumus Ua Caoindealbháin ó Fhíonach a nAitsgéitinne an xvii lá don tochtmhádh mí san mbliadhain m.dccc.xlvi. chuim a úsáide féin et a carrad. / Suirim an léightheóir do ghuídhe chuim Dé ar mo son tré'm shaothar, ion athrúghadh an leabhairsi ó Saicsbhéarla go liogar gléamhaiseach bhriochtshnaighte na nGaoghal. Et gabhach mo leithsgéal ionns gach locht do gheabhaigh ann am dhiagh, óir ní dam dhoéin [sic] atá aoinbhéim ann, as [leg. acht] tre'm neamtuigsin. Uime sin na haithfir mé. / A Thiarna dein trócaire orruinn. Bíodh mar sin'.

364 `Críoch an chláir ó leathanach 340.' Continuation of list of contents up to p. 383. See p. 337 above.

365 `Fáilte Muire.' Dia do bheatha 'shúil mháll shaor. 14 qq. `Críoch.'

368 `Sgiathlúithreach Colam Cille.' Aingil Dé dam dhíon. 34 qq. `Bíodh mar sin. Fuine ar sgiath Colaim Cille.'

371 Gaibh a Muire an lámh so ad laimh. 10 qq. `Fuine.'

372 Bi fúm a Mhic Dé is ar mo mhuin. 6 qq.

373 `Áongas Ua Dála na Díadhachta .cct.' Guidh oram a Eoin Baiste. 15 qq. `Críoch ré Séumus Ua Caoindealbháin. October 24th 1846. As íomdha buaidh thiodlaici ag an nduainsi.'

375 `Donchadh Mor Ua Dála cct, ar an bhfaoisidin.' Eist ream fhaoisidin Íosa. 22 qq. `Críoch. / Written by James Quinlivan October the 25th 1846.'

379 `Donchadh Mór Ua Dala ar 6 la na seachtmhuine cct.' Déin a Criost me choiméad. 9 qq.

380 `Air an abhar ceadna.' Dia do bheatha a Rígh an Dómhnaigh. 8 qq. `Críoch.'

381 `Donchadh Mór Ua Dala cct.' Grian na ríogan Máthair Dé. 13 qq. `Críoch.' Followed (p. 385) by a continuation of list of contents up to p. 388. See p. 364 above.

386 `Ní fheadar cia chan an duainsi.' Dia liom frí gach sním. 18 qq. `Críoch.'

388 `Eogan mac Donchadha Mhaoil cct.' Ainic mé a Mhic ár seathar. 18 qq. `Críoch.'

391 `Óráid a naímsir plágha et doghruingeádha eile.' Beg. A Dhia na Trócaire, a Dhia na truaighmhéile. `Bíodh mar sin. Iarna thiomarga ó Shacsbhéarla re Seumus Ua Caoindealbháin an tochtmhadh lá iar fidhche d'óigmhí 1847.'

392 `Do fríth an oraid mar leanas ar tuamba ár tTiarnna Iosa Críost.' Preface beg. Agus do chuir an Papa go nuig an Impire Cormac í. Prayer beg. (p. 393) A Thiarnna et a Shlanaightheoir Iosa Críost ionnadartha ádharámhail. `Íarna thiomarga ó Shacsbhéarla go Gaoidhilge ré Seumus ua Culháin Ua Caoindhealbháin an 28 lá do óigmhí san mbliadhain 1847 a nAisceitinne a cCónntae Luimneach' (p. 396).

396 Tables. (a) `Os cionn Litir Dhómhnaig na bliadhanna ar an ttaobh tháll ar an laimh dheis don mhí 'san litir chernaig atá an lá don mhí ar a ttuitfe Dómhnádha an mhí sin an chéad Dómhanach san líne uachtarach an ttarra Dómhanach 'san ttarra line ┐c. Séumus Ua Caoindealbhain Aithsgeitine mí bo bhuidhe 28 mdb xlvii. (p. 397 (347)] `James Quinlivan Askeaton July the 28th 1847. Followed (pp. 397[347]-405[355]) by calendar. (b) p. 406 (356)' Note, that in the opposite table, the day of the week on which every month begins stands right unde[r] the given month in the angle of meeting to the right of the Dominical letter for the given year. Counting Sunday 1. Monday 2. Tuesday 3. Wednesday 4. Thursday 5. Friday 6. and Saturday 7. / Iarna sgríobh ré Séumus Ua Caoindealbháin mac Donchadha a nÁithsgéitinne an 13 lá do'n 9mhadh mí san mbliadhain m.db.xlvii James Quinlivan Askeaton September the 13th 1847.' Followed. (pp. 407 [357]) by the table.

410 The following recipe: `One drop of Hydrocyanic acid, and one drop of creasote, with an ounce of cinnamon water immediately arrests spasmodic action of cholera'. Remainder of manuscript blank.