G 425

Tales; Verse

Late 19th cent. 17.5 × 11.5 cms. Ruled (ledger) notebook, 392 pp., bound in boards, with modern pencil pagination. First 43 and last 26 pages - containing miscellaneous notes in English, much in shorthand and some concerning `the land Bill' and the objectives / activities of a `branch' of the `I.M.L[and] L[eague]' - were written (c. 1882) prior to the main body of the volume. Two scribes, writing transversely: Pádruig Ó Briain (see pp. 160, 203) commencing at front (pp. 44-55) and again at back (pp. 366-306m), continued in both places (pp. 56, 306i) by Tadhg Ua Donnchughadh, 1894-5.

`Meath Advertiser, Farrell Street, Kells, Co. Meath' and `Do cheannuigheas an leabhar so ó Phádraig ó Briain. Séamus Ua Casaide 1913' inside front cover. The following note by ó Casaide on p. 62: `cuideacht shulthmhar Torna 19.iii.1916'. Ó Casaide ms 92.

Page (a)

45 `Abran an Phuca.' Eireóchaidh me air maidin a nainm an Domhnaigh. 9½ stt. numbered, with several lengthy interlinear notes in English on places and people in the poem. Preceded (p. 44) by introductory note in English on the author, beg. In the district of Inistuirk and Imay (now Anglicised Omey) Islands in Connaught there lived a neglected poetical genius whose name was Michael McSweeney.

56 `Araiglin.' Slán do chuirim óm' chroídhe leat, a bhaile tar taoide anonn. 5 stt.

58 `Carraig na bhFear.' Mo shlán le Carraig na nGaedhilghear. 7 stt. `Arna sgríobhadh liomsa Tadhg Ua Donnchughadh 24/10-94.'

63 I am a young fellow run out of my land and means. 11 stt. Macaronic. `Críochnuighthe lem lamhsa. Tadhg Ua Donnchughadh Baile Atha Cliath 30/10/'94.'

68 `Mairinn Mhic Fhinghín Dhuibh (Diarmuid Ua Séaghdha).' Osna tri Luimneach dfhág Connacht 's Cláir faoi cumhaidh. 20 stt. numbered. `Críoch.'

75 `Eibhlín a rúin (Cearbhallain).' Lá breágh aoibhinn margaig is súgach bhidheas a mbaile phuirt. 16 stt. numbered. `Críoch.'

80 `An Bhuig-inghean úr (Eoghan Ruadh).' Geallaim annsúd dom bhuig-ingín úr / barrad tóg clú ┐ féile. 7 stt. numbered. `Críoch.'

86 `Caitilín Tiriall (Cartaidhe Séaghdha).' Is buadhchaill óg mise tá deallamhair léanmhar. 9 stt. numbered.

92 `Cnoc an Fhraoigh.' Tráthnoinín bog déidhionach ar thaobh Chnoic an Fraoig. 8 stt. numbered. `Críoch.'

95 `An Súisín Bán. / [Do fuaras an abhrán do leanas ón tsaoi P. Ua Laoghaire. Do bhi beagán raidhteachais mar so ós a chionn san pháipeur: "Fuaras an dán leanas ón gCraoibhín Aoibhinn. Sé Mártain P. Mac an Bháird San Francisco do cuir chuige é." Ní raibh a heile. Acht tá a fhios agamsa gur seanabrán é atá go coitcheann ameasg na ndaoineadh ┐ ní mheasain nach gur b'é Cearbal Ua Dalaigh do cheap é. - [Rev.] S.U[a]S[éaghdha].' Budh shíos a Sligeach chuir me eolas ar na mnáibh. 9 stt. numbered. `Críoch.'

98 `Clíodhna ┐ an Gheilt.' Dia dhuit a Chlíodhna mar a mbeannuighid na naomh dhuit. 33 stt. numbered. Preceded by prose passage beg. Nota: Do sgiob Clíodhna le Seághan Mac Sheamais ┐ na dhiaigh sin do chraobhsgaoil sí go dtiubharfadh si thar nais é d'éinneach do buinfeadh dhi le buadh cainte é ... `Críoch.'

111 `Seaghan Ua Duibhir an Ghleanna.' Eistig liomsa sealad go neosad díbh mar cailleadh. 5 stt. numbered. `Críoch (?).'

115 `Na Bearta Cruadha (Eoghan Ruadh).' Is dealbh duairc dubh cráidhte buadhartha / an treud do bhuail aréir me. 10 stt. numbered. `Críoch.'

122 `An Seanduine.' An Bhean óg: Cá bhfuil na bráithre grádhmhar beannaighthe. 9 stt. `Críoch TOD.'

128 `Bhidheas ag fiadhach.' Bhidheas ag fhiadhach ┐ ag sealgaireacht. 9 stt. `Críoch.'

134 `Cearbhal O Dalaigh.' (a) Thugas taithneamh do leanbh Tighearna an óir bhuidhe. 1 + 1 stt. (b) P. 135 Dé bheatha a's fáilte a ghárda an trúip saoghalta. 1 st. (c) P. 136 Tráthnóinin déighionach a's me go haoibhinn ait. 14 stt. numbered. With prose passages at beginning and between different compositions. `Críoch.'

141 `An Bhean-sighe.' Is buadhartha mo shlighe faoi brón is gcomhnuidhe. 11 stt. numbered. Preceded by brief prose passage giving origin of composition. `Críoch.'

145 `Gleann na Seud.' I nGleann na Seud ar uair an lae. 8 stt. `Críoch.'

151 `An Rabaire bacaig on Mumhain.' Fachtar dom mála láithreach go nimtighidh me liom. 8 stt. numbered. `Diarmuid Ua Séaghdha. TOD.'

154 `An Sionnach.' Ta Máire Ní Séaghdha creachta 's a cuid ealta 'gá dhithiughadh ar fad. 8 stt. numbered.

157 `Filleadh an Fánaidhe (Diarmuid Ua Séaghda).' Ar m'eirighe 'mach ar maidin dom i mbarra Chnoic na Maoilín. 5 stt. numbered `Diarmuid Ua Seaghdha.'

(b)

366 Is olc í an uair sin cogail mhailise. 129 stt. numbered 1-126 with 23, 42, 62 repeated.

328 Brief accounts in English of members of `the Mc Thomases' of Co. Waterford and of some of whom had `property also in the Co. Cavan' interspersed with the following verse: p. 327 Mo creach ghéar! is mo diombaidh! / Tigh na Coille agus Torcráth. 7 lines, followed by `literal translation'; p. 325 A Cáitín Villiers go dtugair do shlaint' an tír. 4 lines, followed by `literal translation'; p. 324 Is mairg a bhidhean 'sa tir nach haithintear é. 4 lines, followed by `literal translation'.

323 `Ag seo an cumhadh.' A Mhordhaigh cruaidh na nglaslann ngéar / dob iomdha gliadh is tréanchath. 31½ stt. numbered. `There was no more printed of this version.'

314 Eachtra Conail Golban. Beg. Rígh uasal ornuidhe ro ghabh flaitheas Eireann fa naimsir Niall, iodoin Niall Naoighiallach mac Eocadh Mhaoidhmhe. Ends (p. 203) go bhfuair bás na Criostaighthe Eocadh Mhaoidhmhe. Ends (p. 203) go bhfuair bás na Criostaighthe mhaith a Mágh Réin ar mbreith buaidh ar dhéamon ┐ do hadhnachadh a bhFiodhnach é. `Sgriobhtha le Tadhg Ua Donnchughadh dá charaid chaoinmheanamnach Pádraig Ua Briain 25/2/'95.'

202 Tóruigheacht Saidhbhe inghean Eoghain Óig mhic Eoghain Mhóir annso síos. Beg. Fleadh mhor mhearchaomh do rinneadh le Fionn mac Cumhaill mac Treanmhór Uí Baoisgne a mbruighean Teamhair Luachra. Ends (p. 160) ┐ do sgaoil se an ceangal ┐ an cuibhreach do bhí ar a athair ar dtús ┐ do chách uile 'na dhiaidh sin. `Gurab é sin Toruigheacht Saidhbhe ... ┐ Síogra mac an Ghormshúiligh le Citheach ... ┐ bás Chithigh féin le hOsgar mac Oisin go nuige so. Críoch. Sgríobhtha le Tadhg Ua Donnchughadh da chard lánaighiontach leabharmheanamnach Pádraig Ua Briain 6/3/1895.'